เที่ยวชมวัดศรีดอนชัย ศูนย์รวมใจคนเมืองปาย

สวัสดีครับสมาชิกทุกท่าน เมื่อไม่กี่วันก่อนแอดมินได้มีโอกาสไปเยี่ยมเยียน อ.ปาย จ.แม่ฮ่องสอน แหล่งท่องเที่ยวยอดฮิตอีกแห่งหนึ่งของภาคเหนือ การไปครั้งนี้ต้องบอกเลยว่าคุ้มค่ามาก ๆ เพราะนอกจากจะได้ไปโอบกอดธรรมชาติอันบริสุทธ์แล้ว ยังจะได้ประสบการณ์ความรู้จากกิจกรรมท่องเที่ยวมากมาย รวมไปถึงมิตรภาพดี ๆ ของคนท้องถิ่นและเพื่อนร่วมทาง travel.mthai.com จะเริ่มพาท่านไปสัมผัสกับสถานที่แรกกันก่อน อันเป็นศูนย์รวมใจของคนเมืองปาย นั่นก็คือ “วัดศรีดอนชัย” วัดแห่งแรกของ อ.ปาย ที่มีอายุกว่า 700 ปี

เที่ยวชมวัดศรีดอนชัย ศูนย์รวมใจคนเมืองปาย

วัดศรีดอนชัย หรืออีกชื่อ วัดหลวงสะหรีบัวบาน ตั้งอยู่เลขที่ 18 หมู่ที่ 8 ตำบลเวียงเหนือ อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน ลังกัดมหานิกาย มีเนื้อที่ 11 ไร่ 2 งาน 40 ตารางวา โดยพะท่าหม่องซอนำ ทัพพม่ามาตั้งบ้านเรือนอยู่ ณ ที่แห่งนี้ แล้วสร้างวัดขึ้นเรียกว่า ”วัดบ้านดอน” หรือ “จองใหม่” จากนั้นมีพะก่ากั่นนะและพะท่าส่างกงผู้เป็นบุตร เป็นผู้สืบทอดการเป็นผู้นำต่อมา …

พ.ศ. 2020 พระเจ้าติโลกราช เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ มีพระบัญชาให้เจ้ามหาชีวิตศรีไจยาหรือเจ้าศรีไจย์ ซึ่งเป็นพระราชบุตรของพระเจ้าเสนะกูและเป็นเหลนของพระเจ้าเม็งรายมหาราช ได้นำช้างพลาย 2 เชือกซึ่งเป็นช้างเผือกทั้งคู่ มาตีทัพพม่าที่รักษาบ้านดอนอยู่จนกระทั่งทัพพม่าแตกพ่ายไป ก่อนที่ทหารพม่าจะถอยทัพได้ทำการเผาทำลายบ้านเรือนจนเสียหมด หลังจากการต่อสู้กันปรากฏว่า ช้างพลายทั้ง 2 เชือกได้หายไป ทหารได้ติดตามหาจนพบว่า ช้างทั้งสองได้หนีไปเล่นนํ้าในแม่นํ้าไม่มีชื่อแห่งหนึ่ง เมื่อ ทหารได้นำช้างกลับคืนมาและได้กราบทูลเจ้ามหาชีวิตศรีไจยาทราบ พระองค์ทรงปรารภว่าแม่นํ้านื้ควรจะมีชื่อว่า “แม่น้ำปาย” อันมาแต่ชื่อช้างที่เรียกช้างพลายว่า ”จางปาย” และเมืองนี้ก็ให้มีซื่อว่า “เมีองปาย” จากการชนะศึกสงครามในครั้งนี้ พระเจ้าติโลกราชได้สถาปนาให้เจ้าศรีไจยเป็น ”เจ้าชัยสงคราม” และให้ปกครองเมืองปายในที่สุด

พ.ศ. 2021 ได้มีการสร้างวัดขึ้นใหม่พร้อมกับการขุดคูเมือง ทำประตูเมืองทั้ง 4 ทิศ อัญเชิญพระพุทธสิหิงค์ (พระสิงห์) มาจากเมืองนพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่ มาสถิตเป็นพระคู่บ้านคู่เมือง ณ วัดแห่งนี้ ได้อาราธนานิมนต์พระวชิระ ปัญญามหาเถระ จากวัดมหาโพธาราม (วัดเจ็ดยอด) พร้อมกับพระมหาเถระจากเชียงรายและเมืองพะเยาอีกรวม 5 รูป มาอบรมให้ความรู้แก่ชาวบ้าน และตั้งซื่อวัดใหม่ว่า “วัดศรีดอนไชย’’ โดยใช้ชื่อหมู่บ้านคือบ้านดอน มาวางไว้ตรงกลางชื่อของเจ้าเมือง ต่อมาจึงเขียนเป็นศรีดอนชัยตามสมัยใหม่ ในธรรมชาดกพื้นเมืองเรื่อง “แสงเมืองหลงถํ้า” ได้กล่าวไว้ว่า “วัดละหลีดอนไจย แก้วกว้าง เป๋นวัดเจ้าจ๊าง อยู่เมืองสูง”

พ.ศ. 2124 สมเด็จพระนเรศวรมหาราชได้นำทหารมาฝึกที่เมืองปาย และได้นำทัพมานมัสการพระพุทธสิหิงค์เจ้าองค์นี้ด้วย โดยเสด็จประทับแรม ณ คุ้มเจ้าหลวงเมืองปายปราสาท หอคำเจ้าฟ้า ซึ่งตั้งอยู่ ณ ที่ตั้งโรงพยาบาลประจำตำบลเวียงเหนือในปัจจุบัน

อ่านประวัติกันมาคร่าว ๆ แล้ว ลองมาชมคลิปของพ่อหนานจัน ผู้ที่ได้รับฉายาว่า “ปราชญ์เมืองปาย” ชายผู้อุทิศตนเกือบทั้งชีวิตเพื่อศึกษาประวัติศาสตร์ของเมืองปาย และอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมดั้งเดิมให้สืบต่อมา …

พอเราได้พูดคุยกันพ่อหนานจันเสร็จ ก็มีการผูกข้อไม้ข้อมือ ซึ่งเป็นธรรมเนียมประเพณีที่ทำให้กับผู้มาเยือน ผมว่านี่เป็นเสน่ห์ที่น่าประทับใจของภาคเหนือ ที่เราจะได้สัมผัสกับความใสซื่อและความน่ารักของวัฒนธรรม