เมืองคูบัว มรดกศิลป์ ถิ่นทวารวดี

จังหวัดราชบุรี มีประวัติสืบต่อกันมายาวนาน ตั้งแต่ก่อนประวัติศาสตร์ โดยมีชุมชนโบราณกระจายอยู่ทั่วไป ซึ่งนักโบราณคดีได้ค้นโครงกระดูกมนุษย์ กำไล ต่างหู ภาชนะดินเผา ฯลฯ จวบจนล่วงเข้าสู่ยุคประวัติศาสตร์ ในสมัยทวารวดี “เมืองคูบัว” ซึ่งตั้งอยู่ใน ต.คูบัว จ.ราชบุรี เป็นเมืองท่าที่สำคัญที่สุดในลุ่มแม่น้ำแม่กลอง ในช่วงหลัง พ.ศ.1200

เมืองคูบัว มรดกศิลป์ ถิ่นทวารวดี

โบราณสถานในเมืองคูบัว จะกระจายตัวอยู่ทั่วไป ปะปนกับชุมชนของชาวบ้านในปัจจุบัน บางแห่งก็อยู่ในระหว่างการขุดค้น ตกแต่ง โบราณสถานที่ตกแต่งแล้ว และสามารถเข้าชมได้ ได้แก่ โบราณสถานที่ วัดโขลงสุวรรณคีรี ซึ่งสันนิษฐานว่า น่าจะเป็นฐานของวิหารในสมัยทวารวดี มีลักษณะเดียวกันกับโบราณสถานเขาคลังในที่ศรีเทพ จ.เพชรบูรณ์ นอกจากนั้น ในพื้นที่ ต.คูบัว ยังเป็นแหล่งตั้งถิ่นฐานของ ไทยยวน ซึ่งอพยพมาจากประเทศลาวตั้งแต่สมัยต้นรัตนโกสินทร์

ภายในวัดโขลงสุวรรณคีรี ยังเป็นที่ตั้งของ จิปาถะภัณฑ์สถาน ซึ่งเป็นพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านไทยยวน จัดตั้งโดย อาจารย์อุดม สมพร ภายในรวบรวมสิ่งของ เครื่องใช้ โบราณวัตถุ และจัดแสดงวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของไทยวน รวมถึง ผ้าจกอันงดงาม เลื่องชื่อ นับว่า จิปาถะภัณฑ์สถาน บ้านคูบัว เป็นแหล่งความรู้เกี่ยวกับไทยยวนที่สมบูรณ์ที่สุดในภาคตะวันตก

นอกจากนั้น ผู้ที่สนใจศิลปะทวารวดี ยังสามารถหาชมพระสมัยทวารวดี ได้ที่ ถ้ำฤษีเขางู ซึ่งอยู่บริเวณเชิงเขา ในบริเวณสวนสาธารณะเขางู ตำบลเกาะพลับพลา ลักษณะเป็นถ้ำหรือศาสนสถานที่เกี่ยวเนื่องกับพุทธศาสนา ภายในถ้ำพบพระพุทธรูปจำหลักติดผนังถ้ำ เป็นพระพุทธรูปนั่งห้อยพระบาท ปางแสดงธรรมเทศนา ตามแบบพุทธศิลป์สมัยทวารวดี โดยรู้จักกันทั่วไปว่า พระพุทธฉายถ้ำฤาษีเขางู ลักษณะพระพักตร์แบน พระขนงเป็นเส้นนูนโค้งต่อกันเป็นรูปปีกกา พระเนตรโปน พระนาสิกแบน พระโอษฐ์หนา ขมวดพระเกศาใหญ่ มีรัศมีเป็นรูปดอกบัวตูม ระหว่างข้อพระบาทมีจารึกอักษรปัลลวะภาษาสันสกฤต อ่านว่า ปุญกรรมชระศรีสมาธิคุปตะ แปลว่า พระศรีสมาธิคุปตะเป็นผู้บริสุทธิ์ด้วยการทำบุญ นับเป็นร่องรอยศิลปะสมัยทวารวดีที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของ จ.ราชบุรี

มรดกศิลป์ ถิ่นทวารวดี

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ราชบุรี ใกล้หอนาฬิการิมแม่น้ำแม่กลอง ถ.วรเดช ต.หน้าเมือง อ.เมือง โทร.0 3232 1513 เปิดตั้งแต่เวลา 08.30-16.30 น. ปิดวันจันทร์-อังคารและวันหยุดนักขัตฤกษ์
ค่าเข้าชมชาวไทย 20 บาท เด็กเข้าชมฟรี ชาวต่างชาติ 100 บาท

วัดโขลงสุวรรณคีรี หมู่ 6 ต.คูบัว อ.เมือง โทร. 0 3231 5684

จิปาถะภัณฑสถานบ้านคูบัว หมู่ 6 ต.คูบัว อ.เมือง โทร.08 1763 1989 เปิดให้เข้าชมทุกวันตั้งแต่เวลา 09.00-16.00 น. ไม่เสียค่าบริการ

อุทยานหินเขางู ต.เกาะพลับพลา อ.เมือง ติดต่อสอบถามข้อมูลที่ อบต.เขางู โทร. 0 3239 1059

ขอบคุณข้อมูลและภาพจาก : tiewpakklang.com