ประเพณีอุ้มพระดำน้ำ และเทศกาลอาหารอร่อย จังหวัดเพชรบูรณ์ ประจำปี 2552
วันที่: 17 – 21 กันยายน 2552
สถานที่: บริเวณท่าน้ำวัดโบสถ์ชนะมาร (สถานที่อุ้มพระดำน้ำ), วัดไตรภูมิ, วัดเพชรวราราม และวงเวียนนครบาลเพชรบูรณ์ ตัวเมือง อ.เมืองฯ จ.เพชรบูรณ์
อีกหนึ่ง Unseen in Thailand… มาร่วมสัมผัสวัฒนธรรมแปลกและเป็นเอกลักษณ์ “ประเพณีอุ้มพระดำน้ำ” ซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถพบเห็นที่จังหวัดเพชรบูรณ์ได้เพียงแห่งเดียวในโลก ที่ชาวเพชรบูรณ์มีความเชื่อและศรัทธาอย่างแรงกล้าว่า ประเพณีนี้ จะทำให้ฝนตกตามฤดูกาล พืชพันธุ์ธัญญาหารอุดมสมบูรณ์ เก็บเกี่ยวผลผลิตได้มาก รวมทั้งปลอดจากโรคระบาดอีกด้วย
ตำนาน “อุ้มพระดำน้ำ”
ในวันสารทไทย ซึ่งปีนี้ตรงกับวันที่ 19 กันยายน 2552 ชาวเมืองเพชรบูรณ์จะจัดพิธีแห่พระพุทธมหาธรรมราชาพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดเพชรบูรณ์ ซึ่งเป็นพระพุทธรูปทรงเครื่องสมัยลพบุรีไปทั่วเมือง โดยมีตำนานที่เล่าต่อกันมาว่า เมื่อ 400 ปีที่แล้ว มีเหตุการณ์ประหลาดเกิดขึ้นกับชาวบ้านกลุ่มหนึ่งที่ทำอาชีพจับปลาในแม่น้ำป่าสัก คือ มีอยู่วันหนึ่ง เวลาผ่านไปครึ่งค่อนวันแล้ว แต่ชาวประมงที่นั่นไม่สามารถจับปลาได้เลย แล้วก็มีปาฎิหารย์เกิดขึ้น เมื่อกระแสน้ำที่กำลังไหลเชี่ยวกรากบริเวณวังมะขามแฟบ (ไม้ระกำ) เริ่มหยุดนิ่ง หลังจากนั้นก็ค่อยๆ มีพรายน้ำผุดขึ้นมาคล้ายน้ำที่กำลังเดือด จนกลายเป็นวังน้ำวนขนาดใหญ่ค่อยๆ ดูดองค์พระพุทธรูปองค์หนึ่งลอยขึ้นมาเหนือน้ำ ชาวบ้านกลุ่มนั้นจึงลงไปอัญเชิญพระพุทธรูปองค์ดังกล่าวขึ้นมาประดิษฐานที่วัดไตรภูมิ เพื่อให้ชาวบ้านได้กราบไหว้บูชา-สักการะ
วันแรม 15 ค่ำ เดือน 10 ในปีถัดมา ซึ่งตรงกับวันสารทไทย พระพุทธรูปองค์นี้ได้หายไป และผู้พบในแม่น้ำตรงสถานที่ที่ชาวประมงพบพระพุทธรูปในครั้งแรกอีกถึง 2 ครั้ง ต่อมาเมื่อถึงวันสารทไทยชาวบ้านเกรงพระพุทธรูปองค์นี้จะหายไปอีก จึงร่วมกันอัญเชิญพระพุทธมหาธรรมราชาองค์นี้ไปสรงน้ำที่แม่น้ำป่าสัก และสืบสานประเพณีนี้เรื่อยมาจนกลายเป็นประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ เชื่อกันว่ามีปฏิบัติเพียงแห่งเดียวในโลก ถือกันว่าเป็นประเพณีที่สำคัญต่อความเชื่อของชาวจังหวัดเพชรบูรณ์
ธรรมเนียมปฏิบัติ
ทุกปี เมื่อถึงเทศกาลสารทไทยจะมีการแห่พระพุทธมหาธรรมราชา ไปรอบเมือง และประดิษฐานพระพุทธมหาธรรมราชาไว้กลางเมืองเพชรบูรณ์ให้ประชาชนได้สักการะบูชา ณ บริเวณวงเวียนนครบาลเพชรบูรณ์ จนถึงวันแรม 15 ค่ำเดือน 10 ผู้ว่าราชการจังหวัด พร้อมด้วยเหล่าข้าราชการ พ่อค้า และประชาชน จะร่วมกันอัญเชิญพระพุทธมหาธรรมราชา ลงเรือในแม่น้ำป่าสัก จากบริเวณหน้าวัดไตรภูมิ เพื่ออัญเชิญไปกระทำพิธีอุ้มพระดำน้ำ จากนั้นผู้ว่าราชการจังหวัดซึ่งเป็นตัวแทนชาวเพชรบูรณ์ จะเป็นผู้อุ้มพระพุทธมหาธรรมราชาลงดำน้ำ 6 ครั้ง ตามทิศทางที่มีการเสี่ยงทาย ซึ่งถือว่าเป็น สิริมงคลกับผู้เข้าร่วมพิธีทุกคน หลังจากเสร็จพิธีชาวบ้านจะตักน้ำในแม่น้ำป่าสักไปอาบ หรือดื่มกิน เนื่องจากเชื่อว่าเป็นน้ำที่มีความศักดิ์สิทธิ์ด้วยพุทธานุภาพบารมีแห่งองค์พระพุทธมหาธรรมราชา
กิจกรรม
การจัดขบวนแห่พระพุทธมหาธรรมราชาทางบก การแห่พระพุทธมหาธรรมราชาทางน้ำ โดยแห่ไปรอบเมืองเพื่ออัญเชิญไปบริเวณลำน้ำหน้าวัดโบสถ์ชนะมาร โดยนำพระพุทธมหาธรรมราชาดำน้ำทั้ง 6 ครั้งตามการเสี่ยงทายซึ่งถือเป็นงานศักดิ์สิทธิ์ และชมการแสดงประกอบแสงเสียง ตำนานพระพุทธมหาธรรมราชา
แหล่งท่องเที่ยวสำคัญของจังหวัด
อุทยานแห่งชาติทุ่งแสลงหลวง, อุทยานแห่งชาติน้ำหนาว, อุทยานแห่งชาติภูหินร่องกล้า
สินค้าที่ระลึกประจำจังหวัด
มะขามหวาน, ไก่ย่างวิเชียรบุรี, ขนมจีนหล่มเก่า
กำหนดการงานประเพณี “อุ้มพระดำน้ำ และเทศกาลอาหารอร่อย จังหวัดเพชรบูรณ์ ประจำปี 2552”
วันที่ 17 – 21 กันยายน 2552
วันพฤหัสบดีที่ 17 กันยายน 2552
09.09 น. – พิธีบวงสรวงเทพยดา ณ บริเวณวัดไตรภูมิ
16.00 น. – พิธีเจริญพระพุทธมนต์ ณ วัดไตรภูมิ
17.00 น. – ขบวนแห่ทางบกจากวัดไตรภูมิ โดยมีการแสดงตลอดเส้นทางและสวนสาธารณะเพชบุระ
– การประกวดโต๊ะหมู่บูชา ณ สวนสาธารณะเพชบุระ
วันศุกร์ที่ 18 กันยายน 2552
08.29 น. – กิจกรรมทางวิชาการ การแข่งขันตอบปัญหาท้องถิ่น ณ หอวัฒนธรรมนครบาลเพชรบูรณ์
– กิจกรรมทางพระพุทธศาสนา ณ วัดเพชรวราราม
18.30 น. – เทศกาลอาหารอร่อย
20.29 น. – การแสดงแสง เสียง “เพชรบูรณ์เรืองงามความมหัศจรรย์”
วันเสาร์ที่ 19 กันยายน 2552 (วันแรม 15 ค่ำ เดือน 10)
08.29 น. – การประกวดแต่งคำประพันธ์ ณ หอวัฒนธรรมนครบาลเพชรบูรณ์
09.09 น. – อัญเชิญแห่ทางน้ำ จากท่าน้ำวัดไตรภูมิ ไปยังท่าน้ำวัดโบสถ์ชนะมาร
10.09 น. – พิธีอุ้มพระดำน้ำ
13.00 น. – การแข่งขันพายเรือทวนน้ำ (รอบแรก) ณ ท่าน้ำวัดไตรภูมิ
18.30 น. – เทศกาลอาหารอร่อย
19.09 น. – พิธีเปิดงานประเพณีอุ้มพระดำน้ำ
20.29 น. – การแสดงแสง เสียง “เพชรบูรณ์เรืองงามความมหัศจรรย์”
วันอาทิตย์ที่ 20 กันยายน 2552
08.29 น. – การแข่งขันพายเรือทวนน้ำ ณ ท่าน้ำวัดไตรภูมิ
18.30 น. – เทศกาลอาหารอร่อย
20.29 น. – การแสดงแสง เสียง “เพชรบูรณ์เรืองงามความมหัศจรรย์”
วันจันทร์ที่ 21 กันยายน 2552
10.39 น. – พิธีถวายผ้าป่าสามัคคี ณ บริเวณวัดไตรภูมิ
18.30 น. – เทศกาลอาหารอร่อย
20.29 น. – การแสดงแสง เสียง “เพชรบูรณ์เรืองงามความมหัศจรรย์”
23.30 น. – อัญเชิญพระพุทธมหาธรรมราชาไปประดิษฐาน ณ วัดไตรภูมิ
** กำหนดการและกิจกรรมอาจมีการเปลี่ยนแปลงได้ กรุณาตรวจสอบข้อมูลก่อนการเดินทางท่องเที่ยวนะคะ **
ขอบคุณภาพจาก http://www.tourphetchabun.com
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่:
ประชาสัมพันธ์จังหวัดเพชรบูรณ์ โทรศัพท์ 0 5672 1733
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานพิษณุโลก โทรศัพท์ 0 5525 2742-3
เทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ 0 5671 1007
ขอขอบคุณ:
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย
ททท. สำนักงานพิษณุโลก